Ana Sayfa > Felsefe

Tarihin Büyük Başarısı: Bilimsel Devrim

Bilimsel devrim, Greklerden beri insan aklının başarmış olduğu en köklü değişimlerden birisidir.Alexandre Koyre Bilimsel devrim, Hristiyanlığın yükselişinden beri her şeyi gölgede bıraktığı gibi, Rönesans ve Reform gibi olayları da Ortaçağ Hristiyan sistemindeki salt olaylar dizisine indirgemiştir.Herbert Butterfield Bilimsel devrim, Batı tarihinde gerçekleşmiş en önemli olaydır.Richard S.Westfall Bilimsel devrimi (Modern bilimi) ilk kutsayanlar, onun

Tamamını Oku

Hayatın Dengesinde Almakla Vermek Arasında

Almakla vermek arasında geçen bir mücadeleye ayna tutar insanın ömrü. Öyle ya hayat da alınan ilk nefesle başlayıp verilen son nefese kadar süren bir çabalar silsilesi değil midir? Ölüme yazgılı olduğunu bilmenin gölgesinde yaşanan bu mücadele, sırf bu kasvetli gölge yüzünden, insanın tıpkı bir sarkaç gibi bir almanın kutbuna bir

Tamamını Oku

Felsefenin Doğuşu ve Modern Yaklaşımlar

EPİKTETOS'a ait El Kitabı (Enchiridion) adlı bu küçük kitabın, modern yaklaşımlar ve felsefenin doğuşundaki rolü boyundan büyüktür. El Kitabı, birçok yerel dile çevrilir çevrilmez, bağımsız aydınlar, Hristiyanlık karşıtı düşünürler ve özgün eğilimlere sahip filozoflar arasında liste başı kitaplardan biri haline gelmiştir. Onun bir nüshası Montaigne'in kitapları arasında yer alır. Pascal, Stoacı filozofun megalomanlık derecesindeki

Tamamını Oku

Kendini Toplumun Bir Parçası Olarak Kabul Göreceği Bir “Bizin” Peşinde: Emma Goldman

"Şunun gayet açıkça farkındayım ki benim kendi gelişimim de bü­yük ölçüde isyanla oldu." diyor Emma Goldman. Camüs'nün "O hâlde varım." derken bunun şartını "isyan"a bağlaması boşuna değildi. Emma Goldman, tarihte ivme kazanmış bir düşünür, devrimci olarak kendinden her zaman söz ettiren bir kadın oldu. Bu kitabı kaleme aldığında, dönemindeki kadın, politik ve

Tamamını Oku

Ateist Devrimin Manifestosu: Dört Atlı

"İnsanların kendi esrarlı ruhanilik deneyimlerini kendilerinin kıymetlendirmelerine güvenmeyecek olmaları üzücü bir gerçek." Daniel Dennett Dawkins'in "Dinin aşırı gururu, bilimin alçak gönüllüğü ve ateizmin entelektüel ve ahlaki cesareti" başlığı ile bir devrimi ateşlemiş bir söyleşi. Dünyanın en ünlü ateist, fizikçi ve Darwincileri olan Richard Dawkins, Christopher Hitchens, Sam Harris ve Daniel Dennett'in yaptığı bu

Tamamını Oku

Eğitimsizlikte Eğitim Nüktedanlığı: Modernitenin Reformu

Kendinizle yüzleşmeye ne kadar hazırsınız? İçinde doğup büyüdüğünüz toplum size ne verdi, peki ya verdiklerini nasıl iade ettiniz? Eğitim, sistem, düzen vb. bu tür kalıplar kafanızı ne kadar karıştırıyor? Sosyolojik bazda toplumunuza ne denli yaklaşabiliyorsunuz? Kendisi sorgulayabiliyor musunuz? Her şeyin başı eğitim diyoruz ancak daha eğitimi bile eğitimsiz bir hâlde iken

Tamamını Oku

Antoloji Emma Goldman 1. Kitap -Anarşi Düşüncesi Etrafında-

Oldukça derin felsefi ve sosyolojik bir yapıda düşünme yetisi olan anarşist Emma Goldman, fikirleri ve devrimci yapısıyla fikir ve gerçek hayata damgasını vurmuş düşünürlerden biridir. Onun birçok kitabının Türkçeye kazandırılmış olmasının yanında -sanıyoruz- bu noktada çok büyük bir katkı sağlayacak hamleyi Hayalci Hücre Yayınları yapmış durumda. Güney Çeğin Hoca'nın çevirisini yaptığı Antoloji

Tamamını Oku

Bilgeliğin Yaşama Evrilmesinde Felsefe: Yaşam İçin Felsefe

Birçok düşünürü, filozofu yakından ele alan bu eser, Pierre Hadot’un kendine has tavrı ve yaklaşımları ile farklı bir manzara sergiliyor. Bu vesile ile Hadot çerçevesi de çizilmiş oluyor. Kadim bilgileri nasıl yorumlarsınız? Bu cevabı bulmanızın yanı sıra felsefenin sistematik yönünün gölgelediği bilgeliği yaşam tercihi ile olanaklı gören Hadot, size yaşama ve

Tamamını Oku

Beden ve Ruh Düalizminde Modern Tıbbın Handikapları: 20. Yüzyıl Tıp Tarihinde Hasta-Hekim İlişkisinin Fenomenolojik Analizi

Modern tıpta; hastanın yaşamış olduğu kötü deneyimler sonucu yakalandığı hastalığının arka planının göz ardı edilmesi ve konuyu sadece biyolojik bir vaka olarak değerlendirilmesi hastanın sağlığına kavuşmasına aynı zamanda ciddi bir engel olmaktadır. Bu handikap, beden ve bilinci birbirinden soyutlayan Kartezyen düalizmini esas alarak hastalığın felsefesini sadece anatomi ve fizyolojiden ibaretmiş

Tamamını Oku

Sol Cenahta Felsefe-İmân Tartışması: İbn Sînâ ve Aristotelesçi Sol

Spinoza aynı "natura sive deus"tan ötürü ortodoksiden "signum reprobationis"i yemiştir. Aristotelesçi Entelechie'lerin aşkıncı bakışla kaydırılan energia'sı, üstüne Faust'un "etki gücü ve tohum"u tarafından en kararlı biçimde dünyadan koparılıp öte dünyaya yollanmıştır. (Bloch) Tanıl Bora'nın çevirisini yaptığı, İletişim Yayınları'nın önemli bir projesi olan İbn Sînâ ve Aristotelesçi Sağ isimli eser; bilim-imân ilişkisi,

Tamamını Oku

Süpercisim Kuramını Nasıl Bilirsiniz?

Evreni anlamak, dünden bugüne fizik dünyasının, metafizikçilerin, zihin felsefecilerinin, matematikçilerin vd. üzerinde yoğunlaştığı bir eylemdir. Bu eylemin kendini çokça gösterdiği kuramlardan biri de süpercisim kuramıdır. Einstein’ın çözmek için otuz yılını harcaması, birleşik alan kuramı için ciddi bir adım olmuştu. Nihayetinde kuantum mekaniği ve genel görelilik ilişkisindeki muamma çözüme ulaşmaya başladı. Sonuç,

Tamamını Oku

Sosyolojideki Felsefe: Sosyolojik Düşüncenin Evreleri

Ciddi bir kaynak özelliği taşıyan bu eser, sosyolojideki felsefeyi iyi bir şekilde analiz etmeyi başarmış gözükür. Fikri ve devrimsel olarak tarihin arka planına değinen eserin hedeflediği nokta çok yönlü. Bilhassa "Marksist Felsefesinin ve Marksist Sosyolojinin Belirsizlikleri" başlıkları okunmaya değer. Comte'un sanayi toplumuna olan yaklaşımı, sosyologlar ve 1848 Devrimi konuları yine

Tamamını Oku

İnsan Olmayana Doğru: Güney Çeğin’in Anlatımı İle “Unmensch”

Max Stirner'in felsefine değinirken düşünce tarihindeki konumuna işaret ederek Marx ile giriştiği polemiğin ana hatlarına değinen Güney Hoca -şüphesiz-, tuhaf Stirner imgesinin insanların zihninde oluşturduğu sisi dağıtma niyetindeydi. Ancak -kendisinin deyimi ile- esas mesele, bu sisin temelinde neyin yatıyor oluşudur. Düşünce tarihine ve şu anki manzaraya baktığımızda yerleşik ve oldukça

Tamamını Oku

İyi Bir Yaşam İçin Gereken O Reçete: Mutlu Olma Sanatı

Russell, bu sefer iyi bir hayatın peşinde olanlara elini uzatıyor. Bu, iyi bir hayat için âdeta bir reçetedir! Bu, aynı zamanda diğer popüler olabilmek için size bir faydası olmayan diğer kişisel gelişim kitaplarını hayatınızdan tamamıyla silebileceğiniz bir eser. Peki, Russell için mutluluk neyi ifade ediyor? Ona göre başka insanların elinizden alabileceği

Tamamını Oku

Filozoflara Dair Küçük Bahisler: Fârâbî

Üne kavuşan, tarihe adını yazdıran birçok insanın teorik olarak çok özelliği yazılır, çizilir. Onların zihinsel dünyaları hep ön planda tutulurken yaşamda aldıkları konum birçok zaman geri planda kalır. Bunlardan birisi Fârâbî'dir. O, İslam felsefesi konusunda ivme kazanmış bir filozof olarak hâlâ fikirleri tartışılan, benimsenen bir isimdir. Düşünceleri yanında göz ardı

Tamamını Oku

Christopher Shields’in Gözünden Aristoteles’i Anlamak

Aristoteles’i Antik Çağ’ın en önemli filozoflarından biri yapan özelliği –ya da özellikleri- nelerdir? Buna çok seçenek sunulabilir ancak bunlardan –belki- en önemlisi geniş bir zemine yayılı olan farklı konuları ele alırken onları sistematize ederek bir bütün hâline getirmeyi başarmış olmasıdır. Christopher Shields, bir Aristoteles uzmanıdır. Onu bu alanda uzman olduğunu gösteren

Tamamını Oku

Faydacılık Felsefesinin İnşa Mühendisi: John Stuart Mill

John Stuart Mill (20 Mayıs 1806 - 7 Mayıs 1873)[1] İngiliz filozof, politik iktisatçı, politikacı ve memur. Liberalizm tarihinin en etkili düşünürlerden biri olan Mill, sosyal teoriyi önemsedi. Siyaset teorisine ve ekonomi politiğine büyük çapta katkı sağladı. Stanford Felsefe Ansiklopedisi onu, On Dokuzuncu Yüzyılın En Etkili İngilizce Konuşan Filozofu olarak nitelendirdi. Özgürlük

Tamamını Oku

Felsefede Kuşkuculuğu David Hume Üzerinden Okumak

Hume [7 Mayıs 1711-1776], özellikle deneycilik konusunda felsefede ciddi bir etki gücüne sahip bir filozof ve tarihçidir. O, Newton’ın deneysel yönteminden faydalanarak ismini felsefe tarihine büyük harflerle yazdırdı. Yeni bir insan bilimi kurmayı amaçlıyor ve bunu ileri bir seviyeye getirmeyi hedefliyordu. Ancak buna rağmen kuşkuculuktan kurtulamadı Hume. Çünkü bu yöntemde İngiliz

Tamamını Oku

Aristoteles’te Zaman Kavramı

Merve Yezda Bingöl  ARİSTOTELES’İN ZAMAN ALGISI Fizik’te zaman kavramını ayrıntılı bir şekilde ele alan filozof, bu konuda birçok muammayı dile getirir. O, zamanın bileşik olduğunu ifade eder. Hem sınırsız zaman hem de ele alınan her zaman bu parçalardan bileşiktir. “Var olmayanlardan bileşik olan bir şeyin varlıktan pay almasının olanaksız olduğu görülse gerek.”

Tamamını Oku

Bir nefes felsefe 35: Açık toplum için her daim felsefe

“Bir Nefes Felsefe” serisinin “Son Söz”ü bu. Kitaplaşınca da “Ön Söz”ü olacak, nasipse.  Aslında akademik çalışmaların “Ön Söz”ü hep son söz olarak yazılır ve bir açıdan da entelektüel itiraflardan ibarettir, kitabın temel kaygısı üzerine. Aşağıdaki satırları da bir “teşekkür” yazısı olarak görmenizi istirham ediyorum. Şubat ayının karlı bir hafta sonunda Hayri Ataş Hoca’m aradı, kitaplar hakkında

Tamamını Oku