Türkiye’ye Afrika’nın Ortasından Bakmak

“Orta Afrika’ya gidiyorum.”

-Neresine?

“Ortasına!”

-Anladım da hangi ülkesine?

“Orta Afrika Cumhuriyeti’ne… Orta Afrika müstakil bir devlet ismi.”

 Orta Afrika Cumhuriyeti’ne gitmeden önce sıklıkla yaşadığım bir diyalog tam da böyleydi.

Doğrusunu söylemek gerekirse ben de bilmiyordum. Ne zaman ki bu ülkeye seyahat fikri gelişti ve gerçekleşmesi kesinleşti; o zaman Afrika’nın ortasındaki bu ülkeden haberim oldu.

 ***

Bize yabancı olsa da, gündemimizde neredeyse sıfır oranında yer alsa da, hiç gitmesek, gelmesek ve görmesek de bir kıta, hem de koca bir kıta, hem de Asya’dan sonra en büyük kıta, onlarca devletin var olduğu bir kıta var uzaklarda… Afrika kıtası…

 Zor değil; bir haritaya bakmak, bilgisayarın başında bir dakika ayırarak “google”da bir tarama yapmak kadar basit bu kıtayla ve onun ortasındaki Orta Afrika Cumhuriyeti’yle ilgili genel bilgilere ulaşmak.

 Ama ben bu zahmetten de kurtarayım sizleri…

 İşte Orta Afrika Cumhuriyeti’yle ilgili genel ve temel bilgiler:

 Başşehri: Bangui

Nüfusu: 2.930.000

Yüzölçümü: 622.984 km2

Resmi Dili: Fransızca

Dini: Putperestlik, Hıristiyanlık, İslâmiyet

Para Birimi: CFA (Afrika Finans Topluluğu Frankı)

Kuzeyde Çad, doğuda Sudan, güneyde Zaire ve Kongo, batıda Kamerun ile sınırları olan ve 2°16’ ve 11°20’ kuzey enlemleri 14°20’ ve 27°45’ doğu boylamları arasında kalan bir ülke. Denizden uzaklığı 480 km olan Orta Afrika Cumhuriyeti, Afrika kıtasının iç kesiminde kalan ve en az gelişmiş ülkelerinden biridir.

 On dokuzuncu yüzyıla kadar Orta Afrika Cumhuriyeti topraklarında pek az kimse bulunur. Esir tüccarlarından kaçan çeşitli kabileler kuzeyden, Nil havzasından ve kıyı bölgelerinden göç ederek bugünkü Orta Afrika Cumhuriyeti topraklarına yerleşirler. O zamanlar Ubangi-Shari adı verilen bu ülkeye, Fransızlar ilk olarak 1887’de girerek, 1910’da sömürge hâline getirir. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa’nın sömürge siyasetindeki değişiklik ve siyasî partilerin kurulması, bağımsızlığa doğru adım atılmasına imkân verir. 1957’de o zamana kadar Ubangi-Shari olan ülkenin ismi değiştirilerek “Orta Afrika Cumhuriyeti” olur. 13 Ağustos 1960’ta ülke Fransa’dan bağımsızlığını elde eder.. 1960 ve 1966 yılları arasında kötüye giden ekonomi ve iktidar partisinde giderek artan bölünme ülkeyi ihtilâlin eşiğine getirir. 31 Aralık 1966-1 Ocak 1967 gecesi Albay Bokassa kansız bir darbe yaparak, hükümeti iktidardan uzaklaştırır. 4 Aralık 1976’da, Bokassa ülkenin ismini Orta Afrika İmparatorluğu olarak değiştirerek kendisini imparator ilan eder.

 Sonrasına baktığımızda “Darbeler Ülkesi” diyebileceğimiz hareketliliğe rastlarız. Ülkede neredeyse on yılda bir darbe olur. Darbeyle bir ülkenin bir yere gelemeyeceğinin somut bir belgesi ve belgeseledir Orta Afrika Cumhuriyeti…

***

On gün kalmak nasip oldu Afrika’nın ortasındaki bu ülkede.

“Yok”un pratik hayattaki karşılığını temsil eden Nijer’den sonraki ikinci ülke. Yani dünyanın en fakir ikinci ülkesi. Birçok insanın eline bir yıl boyunca bir dolar bile geçmiyor. Yol yok, çalışacak iş imkânı yok. Ülkenin kendi öz kaynaklarıyla yatırım yapması neredeyse imkânsız. Dolayısıyla yatırımları Fransa başta olmak üzere Çin, Hindistan gibi birkaç ülke yapıyor. Bir de amaç olarak bunlarla aynı kategoride kıyaslanmayacak bir ülke, Türkiye… Evet Orta Afrika Cumhuriyeti’nde Türkiye var. Başkent Bangui’de dalgalanan altı ülke bayrağının başında ay yıldızlı Türk bayrağı geliyor.

 Niçin ve nasıl mı?

 Bangui’de dalganan Türk bayrağının öyküsünü gelecek yazımızda aktaracağız….

Hakan Pala

– Haber Lotus –