Bugün ünlü fizikçi Albert Einstein’ın ölüm yıl dönümü [1979-1955].
Peki Einstein’ı teorik fizikçi olarak üne kavuşturan esas şey nedir? Bu soru, bizi 19. yüzyıla, Newton’ın teorilerinin, deneysel fizikçiler tarafından incelenmeye ve sorgulanmaya başladığı zamana götürmektedir. Bu âna kadar hareket ve kütle çekimi, hemen hemen evrensel bir kabul görmüştür. Bu noktada devreye giren Einstein, ışıkla ilgili teorisini ortaya atarak devrimci teorisini yaratmış oldu.
Fizikte yeni bir döneme imza niteliği taşıyan bu keşif, “ışıkla ilgili birkaç olgunun ışığın davranışıyla ilgili olağandışı bir deneysek buluş ile yan yana getirilmesi ile ilgilidir [Bardon, 2018, 62].”
Peki bu açıklama ne demektir? Evvela demeliyiz ki ışığın sonlu olduğunu Newton tarafından da ortaya konulmuştur. Bu düşünceyi astronom O. Christensen Roemer tespit edip açıkladığında takvimler 1676 yılını göstermekteydi. Bir diğer husus ise 19. yüzyılın sonuna doğru, ışık için elektromanyetik radyasyonun bir çeşidi olması ve dalga gibi yayılım gösterdiği geniş bir kesim tarafından kabul gördü.
Einstein’ın burada; ışığın hızı, -ışığın- kaynağının yönünden ve hızından özerk bir şekilde sabit olduğunu bulması, teorisinin önündeki bütün engelleri kaldırmış oldu.
[Bu yazı, Adrian Bardon tarafından kaleme alınan Zaman Felsefesinin Kısa Tarihi isimli eserinden bir derlemedir.]
Merve Yezda Bingöl
HLotus
