Dünya’ya çok yakın görünen, göz alıcı parlak bir Süperay ve tam tutulma zamanı yaklaşıyor. Amerika, Avrupa ve Afrika’dan, 15-16 Mayıs gecesi boyunca, tam Ay tutulması izlenebilir. Ay’dan yansıyan parlaklık ve kızılımsı renkler yalnızca atmosferimizin durumuna bağlı olacaktır.
Tutulma, 15 Mayıs gecesi, saat 12’den önce başlayarak, yaklaşık 85 dakikanın ardından, 16 Mayıs’ın ilk saatlerinde tamamlanmış olacak. Ay, Dünya’nın karanlık gölgesinin ekseninden merkezi olarak geçecektir. Tipik olarak en uzun toplam evreye sahip tutulmanın, bu nedenle 85 dakika kadar sürmesi bekleniyor.
Ayın Dünya’ya Mayıs ayı içindeki en yakın noktası olan yerberi konumuna ulaşması nedeni ile, bu Dolunay bir Süperay adını alıyor. O gece Ay, gökyüzümüzde %14’e kadar daha büyük ve gözlerimize %30’a kadar daha parlak görünecek, ayrıca tam Terazi takımyıldızı yönünde bulunacak.
Ay tutulması kataloğunda, Saros 131’e ait olan olgu, serideki 72 tutulmanın 34. sayısıdır. Bu serideki tüm tutulmalar, ayın alçalan düğümünde oluşuyor. Ay, serideki birbirini takip eden her tutulmayla birlikte, düğüme göre kuzeye doğru hareket edecek.
Bu nedenle, dikkat edilecek nokta, bu türde bir tutulmanın ardından gelmesi beklenilen normalden daha yüksek gelgitlerdir. Tutulmadan sonraki bir veya iki gün içinde, bir kıyı şeridinde yaşayanlar, normalden daha yüksek gelgitler görebilirler. Süperayların getirdikleri ekstra yüksek gelgitler, supermoon tides veya king tides terimini almıştır.
Gökbilimciler, “yakın” anlamına gelen Yunanca peri ve dünya anlamına gelen gee sözcüklerinden, ayın Dünya’ya en yakın noktasını tanımlamak için ”perigee” terimini kullanırlar . Perigean gelgitleri; çok yakın bir yeni ayın veya dolunayın, normalden daha yüksek gelgitler sağlaması anlamına geliyor.
Ekim-Kasım 2022 tutulma sezonunda, 25 Ekim’de Parçalı Güneş tutulması ve 7-8 Kasım’da Tam Ay tutulması yaşanacak .
Bu arada, 27 Mayıs 2022’de, büyük bir Asteroid, (asteroid-7335) gezegenimizin yakınından güvenle geçecek. Bu, taşlı bir Apollo tipi asteroid. 2013’de Dünya’nın atmosferine giren ve altı Rus şehrinin camlarını kıran Chelyabinsk asteroidine benziyor. Uzay kayasının bugüne kadar ve önümüzdeki 200 yıl için hesaplanmış en yakın geçişi olacak.
Asteroid 7335, her 2.35 yılda bir Güneş etrafında dönüyor. Tahmini çapı 1,100 metre. Potansiyel Olarak Tehlikeli Asteroid olarak sınıflandırılıyor. Geçerken ise, güvenli bir mesafede, Dünya-Ay uzaklığının 10,5 katı kadar uzakta bulunması bekleniyor.
Yine 27 Mayıs’ta, gökyüzünde Türk Bayrağı benzeri bir Hilal ve Venüs ortaya çıkmış olacak.30 Mayıs 2022’de ise, gece geç saatlerde, Dünya küçük kuyruklu yıldız Schwassmann-Wachmann-3 tarafından dökülen enkazdan geçecek, gökyüzü gözlemcileri bu meteor yağmuru için tetikte bulunacaklar.
Ferda Ercan Uyulan
HLotus