Hume [7 Mayıs 1711-1776], özellikle deneycilik konusunda felsefede ciddi bir etki gücüne sahip bir filozof ve tarihçidir. O, Newton’ın deneysel yönteminden faydalanarak ismini felsefe tarihine büyük harflerle yazdırdı. Yeni bir insan bilimi kurmayı amaçlıyor ve bunu ileri bir seviyeye getirmeyi hedefliyordu.
Ancak buna rağmen kuşkuculuktan kurtulamadı Hume. Çünkü bu yöntemde İngiliz deneyciliğinin köklerini koruyan tarafları görmüştü.
İnsanın yalnızca, kendi zihninde doğrudan ve aracısız olarak tecrübe ettiği ideleri, duyum ve izlenimleri bilebileceğini, bilgi konusunda insanın kendi zihninin ötesine geçemediğini ve bundan dolayı bir şey insan zihninden bağımsız olarak var olur diye vurgulayan Hume, insan zihnini bilgi bakımından analiz etti. O zaman gördü ki insan zihninin tüm içerikleri, duyular ve deney tarafından sağlanan malzemelerden ibaretti.
Deleuze onun için şöyle demektedir: “Hume için söz konusu olan zihin psikolojisini, zihnin duygulanımlarının psikolojisiyle ikame etmektir. Zihin psikolojisi imkânsız, kurulamaz olandır çünkü nesnesinde ne gerekli istikrarı ne de gerekli evrenselliği bulabilir; insanın gerçek bilimini yalnızca bir duygulanımlar psikolojisi kurabilir.”
Merve Yezda Bingöl
HLotus
