Bugün, ahlakın kaynağının akıl olduğunu savunan Immanuel Kant [1724 -1804] doğdu. Alman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olan filozof, Prusya kökenlidir. Metafizik, epistemoloji, etik ve estetik alanlarında sistematik ve kapsamlı çalışmalar yaptı. O, çalışmaları ve fikirleri ile felsefe tarihine birçok filozofu etkilemiştir.
“Şeyler”in doğası insan için bilinemez görüşünü savunur. O meşhur üç eserini şu sorular eşliğinde yazmıştır:
Saf Aklın Eleştirisi: Neyi bilebilirim?
Pratik Aklın Eleştirisi: Ne yapmalıyım?
Yargı Gücünün Eleşirisi: Neyi Umabilirim?
Estetiğin kaynağının tarafsız bir yargılama melekesi olduğunu savunan Kant, sezgi biçimlerini savunmuştur: Aşkın idealizm doktrininde uzay ve zamanın tüm deneyimi sezgi biçimlerine bağlıdır. Deneyimler, sadece fenomendir ve bu kapsamda değerlendirilebilir.
Transandantalizmin kurucusu olan Kant, eleştiri konusunda bir çığır açmıştır. Kartezyen düşünce, cogito felsefesi, Leibniz’in monadları eleştiri hedefi olarak gören filozof, Hume felsefesindeki somut hâle gelen bilimin ve bilginin nesnelliği krizi aşmayı hedeflemiştir.
Merve Yezda Bingöl
HLotus